জলবায়ু পৰিৱৰ্তনে সকলোবোৰ প্ৰভাৱিত কৰে। সাগৰৰ স্তৰ বৃদ্ধি আৰু গলি যোৱা হিমবাহৰ পৰা তীব্ৰ ধুমুহা আৰু প্ৰচণ্ড তাপ তৰংগলৈকে, ইয়াৰ টেণ্ড্ৰিলবোৰ দূৰদূৰলৈ যায়।
তথাপিও, এই পাৰিপাৰ্শ্বিক উত্থান-পতনৰ মাজত, এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ প্ৰায়ে নিম্ন-আলোকিত হৈ থাকে: অনাময়ৰ ওপৰত প্ৰভাৱ। ভাৰতত, জলবায়ুৰ দুৰ্বলতা আৰু এক বিশাল, বিবিধ জনসংখ্যা দুয়োৰে সৈতে যুঁজি থকা এখন ৰাষ্ট্ৰ, এই চাৰিআলিটোৱে জৰুৰী মনোযোগ বিচাৰে।
অনাময় ৰ অৰ্থ হৈছে মানৱ আৱৰ্জনা আৰু পৰিচ্ছন্নতা পদ্ধতিৰ সুৰক্ষিত নিষ্কাশনৰ বাবে সুবিধা আৰু সেৱাৰ ব্যৱস্থা। ই মানুহৰ মৰ্যাদা, স্বাস্থ্য আৰু কল্যাণৰ বাবে অত্যাৱশ্যকীয়। অৱশ্যে, জলবায়ু পৰিৱৰ্তনে অনাময় আন্তঃগাঁথনি আৰু প্ৰৱেশাধিকাৰৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভাবুকি সৃষ্টি কৰিছে, বিশেষকৈ বানপানী বা খৰাং প্ৰৱণ তাত।
জলবায়ু পৰিৱৰ্তন হৈছে এক জটিল পৰিঘটনা য’ত উষ্ণতা, বৰষুণ, সাগৰৰ স্তৰ আৰু বতৰৰ প্ৰকাৰৰ পৰিৱৰ্তন অন্তৰ্ভুক্ত থাকে। এই পৰিৱৰ্তনবোৰে অনাময় ব্যৱস্থা আৰু পদ্ধতিৰ ওপৰত প্ৰত্যক্ষ আৰু পৰোক্ষ প্ৰভাৱ পেলায়।
জলবায়ু পৰিৱৰ্তনে বানপ্ৰৱণ অঞ্চলবোৰত অনাময়ব্যৱস্থাক কেনেদৰে প্ৰভাৱিত কৰে?
বানপানী হৈছে আটাইতকৈ সচৰাচৰ হোৱা প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগযি প্ৰতি বছৰে লাখ লাখ লোকক প্ৰভাৱিত কৰে। এইবোৰে শৌচালয়, শৌচাগাৰ, চেপ্টিক টেংক ডুবাই বা ধুই অনাময় আন্তঃগাঁথনিৰ গুৰুতৰ ক্ষতি কৰে; নৰ্দমাবন্ধ আৰু উপচি পৰা; বৰ্জ্য পানী শোধন প্ৰকল্প আৰু আৱৰ্জনা নিষ্কাশন স্থানৰ ক্ষতি কৰা।
তেওঁলোকে পৃষ্ঠৰ পানী (নদী, হ্ৰদ) শৌচপদাৰ্থৰ দ্বাৰা দূষিত কৰি পানীৰ উৎসৰ সুৰক্ষাৰ সৈতেও আপোচ কৰে; মিঠা পানী আৰু নিমখীয়া পানী মিহলি হোৱা, আৰু ভূগৰ্ভস্থ পানীৰ ৰিচাৰ্জ হ্ৰাস কৰা।
ইয়াৰ ফলত ডায়েৰিয়াৰ দৰে পানীবাহিত ৰোগৰ সংস্পৰ্শবৃদ্ধিৰ ৰূপত মানুহৰ স্বাস্থ্যৰ গুৰুতৰ বিপদাশংকা হয়, মেলেৰিয়াৰ দৰে ৰোগ বহন কৰা মহৰ প্ৰজনন ক্ষেত্ৰ সৃষ্টি কৰে আৰু ডুব যোৱা বা বিদ্যুৎস্পৃষ্ট হোৱাৰ ফলত আঘাত বা মৃত্যু ঘটায়।
বানপানীৰ প্ৰভাৱৰ ওপৰতো কেইবাটাও প্ৰভাৱ আছে যেনে লোকসকলক তেওঁলোকৰ ঘৰ খালি কৰিবলৈ বাধ্য কৰা, কাম বা বিদ্যালয়ব্যাহত কৰা, অত্যাৱশ্যকীয় সেৱাৰ প্ৰৱেশাধিকাৰ হ্ৰাস কৰা আৰু তাৰ পৰিৱৰ্তে দৰিদ্ৰতা আৰু/বা শোষণৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ দুৰ্বলতা বৃদ্ধি কৰা।
খৰাং প্ৰৱণ অঞ্চলবোৰত জলবায়ু পৰিৱৰ্তনে অনাময়ব্যৱস্থাক কেনেদৰে প্ৰভাৱিত কৰে?
আনহাতে, খৰাং হৈছে দীঘলীয়া সময়ৰ বাবে অস্বাভাৱিকভাৱে কম বৰষুণ যি পানীৰ উপলব্ধতা আৰু মানদণ্ড প্ৰভাৱিত কৰে। জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ বাবে তেওঁলোক অধিক সঘনাই আৰু গুৰুতৰ হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে।
খৰাং হ্ৰাস কৰিলে শৌচাগাৰ ফ্লাশ কৰা, হাত ধোৱা আৰু পৰিষ্কাৰ কৰাৰ বাবে উপলব্ধ পানী হ্ৰাস হয়। এইবোৰে খোৱা আৰু জলসিঞ্চনৰ বাবে পানীৰ চাহিদা বৃদ্ধি কৰে, আনহাতে পানীৰ স্তৰ হ্ৰাস কৰে আৰু কুঁৱা আৰু বোৰহোলৰ কাৰ্যপ্ৰণালী প্ৰভাৱিত কৰে। দৰাচলতে, খৰাং বোৰে প্ৰায়ে কুঁৱাবোৰ ব্যৱহাৰৰ অযোগ্য কৰি তোলে কিয়নো সেইবোৰে লৱণতা বৃদ্ধি কৰে।
খৰাং বোৰে দুৰ্বল পৰিচ্ছন্নতাৰ বাবে ৰোগৰ সংস্পৰ্শ বৃদ্ধি কৰি, ডিহাইড্ৰেচন, পুষ্টিহীনতা, আৰু তাপৰ চাপ সৃষ্টি কৰি আৰু লগতে চাপ আৰু উদ্বেগ বৃদ্ধিৰ ফলত মানসিক স্বাস্থ্যৰ প্ৰভাৱ সৃষ্টি কৰি জনস্বাস্থ্যক প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে। তদুপৰি, খৰাং য়ে কৃষক বা অন্যান্য পানী-নিৰ্ভৰশীল খণ্ডৰ উপাৰ্জন আৰু জীৱিকা হ্ৰাস কৰে আৰু দুৰ্লভ জলসম্পদৰ ওপৰত সংঘাত বৃদ্ধি কৰে, প্ৰায়ে লোকসকলক প্ৰব্ৰজন কৰিবলৈ বা আন অঞ্চললৈ স্থানান্তৰ িত কৰিবলৈ বাধ্য কৰে।
অনাময়ৰ ওপৰত জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱ হ্ৰাস আৰু খাপ খুৱাবলৈ কি কৰিব পাৰি?
অনাময়ৰ ওপৰত জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱ হৈছে এক জটিল আৰু বহুমুখী সমস্যা যাৰ বাবে এক সামগ্ৰিক আৰু একত্ৰিত দৃষ্টিভংগীৰ প্ৰয়োজন। ইয়াত কোনো এক আকাৰৰ-ফিট-সকলো সমাধান নাই, বৰঞ্চ বিভিন্ন সাম্ভাব্য বিকল্প আছে যাক প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰৰ নিৰ্দিষ্ট প্ৰসংগ আৰু প্ৰয়োজনীয়তা অনুসৰি অনুকূলিত কৰিব পাৰি।
মুঠতে, এই প্ৰশমনবোৰত নিকটতম বোৰৰ সংমিশ্ৰণ অন্তৰ্ভুক্ত থাকে:
পানী যোগান আৰু অনাময়ৰ উৎস আৰু পদ্ধতিৰ বৈচিত্ৰতা আনি অভিযোজন
আগতীয়া সতৰ্কবাণী প্ৰণালীৰ জৰিয়তে বিপদাশংকা হ্ৰাস, প্ৰস্তুতি আৰু সঁহাৰি পৰিকল্পনা উন্নত কৰা, আৰু জৰুৰীকালীন সকাহ আৰু পুনৰুদ্ধাৰ প্ৰচেষ্টা শক্তিশালী কৰা
জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ কাৰণ আৰু পৰিণামৰ বিষয়ে সজাগতা আৰু শিক্ষা আৰু বিভিন্ন অংশীদাৰ যেনে নীতি নিৰ্ধাৰক, সেৱা প্ৰদানকাৰী, ব্যৱহাৰকাৰী আৰু সম্প্ৰদায়ৰ মাজত অনাময়ৰ ওপৰত ইয়াৰ প্ৰভাৱ।
ভাৰত হৈছে এনে এখন দেশ যি ইয়াৰ বৃহৎ জনসংখ্যা, বিবিধ ভূগোল আৰু প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ সঘনাই সংস্পৰ্শলৈ অহাৰ বাবে অনাময়ৰ ওপৰত জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱৰ প্ৰতি আটাইতকৈ বেছি অসুৰক্ষিত। অৱশ্যে, এই প্ৰত্যাহ্বানৰ মোকাবিলা কৰাৰ বাবে উদ্ভাৱনী সমাধান আৰু সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ পদ্ধতিবিকশিত আৰু ৰূপায়ণৰ ক্ষেত্ৰত আগবাঢ়ি থকা দেশসমূহৰ ভিতৰত ভাৰতো অন্যতম।
জলবায়ু-স্থিতিস্থাপক শৌচালয়: এইবোৰ হৈছে শৌচালয় যাক বানপানী বা খৰাঙৰ দৰে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱৰ সন্মুখীন হ’বলৈ বা খাপ খুৱাবলৈ প্ৰস্তুত কৰা হৈছে। উদাহৰণ স্বৰূপে, পানীৰ ব্যৱহাৰ হ্ৰাস কৰিবলৈ আৰু সাৰ উৎপাদন কৰিবলৈ প্ৰস্ৰাৱৰ পৰিৱৰ্তন আৰু সাৰ ব্যৱহাৰ কৰা ইকোচান শৌচালয়; জৈৱ-শৌচালয় যি পানী অবিহনে মানুহৰ আৱৰ্জনা পচিবলৈ বেক্টেৰিয়া ব্যৱহাৰ কৰে; পাত্ৰ-আধাৰিত অনাময় যি আৱৰ্জনা সংগ্ৰহ আৰু পৰিবহনৰ বাবে পোৰ্টেবল পাত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰে; ইত্যাদি।
সম্প্ৰদায়ৰ নেতৃত্বত সম্পূৰ্ণ অনাময় (চিএলটিএছ): এইটো হৈছে এক পদ্ধতি যি সম্প্ৰদায়বোৰক তেওঁলোকৰ নিজৰ অনাময় পৰিস্থিতি বিশ্লেষণ কৰিবলৈ আৰু বাহ্যিক ৰাজসাহায্য বা ইনচেণ্টিভ অবিহনে ইয়াক উন্নত কৰাৰ বাবে সামূহিক পদক্ষেপ লোৱাৰ ক্ষমতা প্ৰদান কৰে। মুকলিত শৌচ মুক্ত মৰ্যাদা প্ৰাপ্ত কৰাৰ বাবে ভাৰত আৰু অন্যান্য দেশত এই পদ্ধতিটো বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। দুৰ্যোগৰ প্ৰস্তুতি, পানী সংৰক্ষণ আদিৰ দৰে জলবায়ু-স্থিতিস্থাপক দিশবোৰ অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ বাবেও এই পদ্ধতিগ্ৰহণ কৰা হৈছে।
আৰম্ভণি বিন্দু হিচাপে সজাগতা
যদিও স্বচ্ছ ভাৰত মিছনে সঠিক অনাময় আন্তঃগাঁথনি সৃষ্টিত এক সুন্দৰ সফলতা লাভ কৰিছে, ইয়াক এনেদৰে ৰাখিবলৈ কাম কৰিব লাগিব।
যিহেতু জলবায়ু পৰিৱৰ্তন সম্পৰ্কীয় প্ৰত্যাহ্বানবোৰ কেৱল পৰৱৰ্তী দশকবোৰত বৃদ্ধি হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে, ভাৰতে আচৰণগত পৰিৱৰ্তন সৃষ্টি কৰাৰ দ্বৈত প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে যি শৌচাগাৰ গ্ৰহণত সহায় কৰে, আৰু প্লেটফৰ্ম আৰু ফ’ৰাম সৃষ্টি কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ সন্মুখীন হয় য’ত সঠিক অংশীদাৰসকলে এক বিকশিত সমস্যা হ’ব বুলি প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়াৰ সমাধানৰ বাবে একত্ৰিত হ’ব পাৰে।
শৌচাগাৰৰ যত্ন শাখাত ভাৰতৰ আগশাৰীৰ ব্ৰেণ্ড হিচাপে হাৰ্পিক ইতিমধ্যে কামত আছে। কেইবা দশক ধৰি, হাৰ্পিকে উদ্ভাৱনী মূলক আৰু চিন্তাপ্ৰৱণ প্ৰচাৰ আৰু প্ৰচাৰ কাৰ্যসূচীৰ জৰিয়তে শৌচাগাৰৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ কাৰণক কণ্ঠস্বৰে সমর্থন কৰি আহিছে। নিউজ18-ৰ সৈতে একেলগে, ই 3 বছৰ আগতে মিছন স্বচ্ছতা আৰু পানী উদ্যোগো সৃষ্টি কৰিছিল। এইটো এটা আন্দোলন যিয়ে সামগ্ৰিক অনাময়ৰ কাৰণক বজাই ৰাখে য’ত সকলোৱে পৰিষ্কাৰ শৌচালয়ৰ সুবিধা পায়। মিছন স্বচ্ছতা আৰু পানীয়ে সকলো লিংগ, সামৰ্থ্য, জাতি আৰু শ্ৰেণীৰ বাবে সমতাৰ পোষকতা কৰে আৰু দৃঢ়ভাৱে বিশ্বাস কৰে যে পৰিষ্কাৰ শৌচালয় হৈছে এক অংশীদাৰী দায়িত্ব।
হাৰ্পিক ৱৰ্ল্ড টয়লেট কলেজৰ জৰিয়তে, হাৰ্পিকে উন্নত অনাময়ৰ বাবে আমাৰ যুঁজত ফ্ৰণ্টলাইনক শক্তিশালী কৰি তুলিছে: আমাৰ অনাময় কৰ্মীসকল। ই অনাময় কাৰ্যক লাভান্বিত কৰাৰ পদ্ধতি সলনি কৰিছে, সমগ্ৰ বৃত্তিটো উন্নত কৰিছে, আৰু অনাময় কৰ্মীসকলৰ বাবে মৰ্যাদা আৰু সুৰক্ষা সৃষ্টি কৰিছে। এই ক্ষমতাশালী অনাময় কৰ্মীসকলে তেওঁলোকৰ নিজৰ সম্প্ৰদায়ত পৰিৱৰ্তনৰ ব্যতিক্ৰমী ৰাষ্ট্ৰদূত প্ৰস্তুত কৰে, আৰু তেওঁলোকে সেৱা আগবঢ়োৱা সম্প্ৰদায়বোৰত, গ্ৰহণ উন্নত কৰাত সহায় কৰে আৰু পৰিৱৰ্তন কৰাৰ প্ৰয়োজন হ’লে যোগাযোগ হিচাপে কাম কৰে।
তদুপৰি, মিছন স্বচ্ছতা আৰু পানীয়ে সঠিক অংশীদাৰসকলৰ মাজত বুদ্ধিমান বাৰ্তালাপ একত্ৰিত কৰে, অৰ্থাৎ। চৰকাৰী বিষয়া, বেচৰকাৰী সংগঠন, কৰ্মী, অনাময় কৰ্মী, শিক্ষাবিদ আৰু ৰাইজৰ সদস্য, দৰ্শকৰ সৈতে নিউজ18-এ আনিছে। ই আমাৰ অনাময় আন্তঃগাঁথনি আৰু অনাময় কৰ্মীসকলে সন্মুখীন হোৱা বহুতো সমস্যা পোহৰলৈ আনিছে। ই আপোনাক এই জ্ঞানৰ সৈতে জড়িত হ’বলৈ আমন্ত্ৰণ জনায়, আৰু বাৰ্তালাপটো আগুৱাই নিয়াত সহায় কৰে। জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ দৰে অনাময় হৈছে এক সামূহিক আৰু অংশীদাৰী দায়িত্ব। সমাধানৰ অংশ হ’বলৈ আৰু আমাক এক স্বচ্ছ আৰু স্বচ্ছ ভাৰত আৰম্ভ কৰাত সহায় কৰিবলৈ ইয়াত আমাৰ সৈতে যোগ দিয়ক।